Analizowanie partii

Oprócz rozgrywania partii, można też na FICS analizować rozegrane partie - tak własne, jak innych graczy, tak zakończone, jak odłożone.

Analizę rozpoczynamy poleceniem examine. Może mieć ono kilka inkarnacji, najczęściej używane to:

examine NazwaGracza -1

analiza ostatnio rozegranej partii podanego gracza (w szczególności, podając własny pseudonim, zaczniemy analizować ostatnią własną partię),

examine NazwaGracza 84

analiza podanej partii z historii gracza (numerek odpowiada numerkowi wyświetlanemu przez polecenie history NazwaGracza),

examine Gracz1 Gracz2

analiza odłożonej (przerwanej) partii między podanymi graczami,

copygame 123

skopiowanie podanej (trwającej) partii w celu jej analizowania 'na boku'.

Po rozpoczęciu analizy można przejrzeć ruchy wykonywane w partii a także próbować alternatywnych wariantów gry.

Bezpośrednio po rozpoczęciu analizowania partii poleceniem examine widzimy szachownicę w położeniu początkowym. Aby przeglądać wykonane ruchy czy przejść do pozycji końcowej należy posłużyć się poleceniem forward (w większości interfejsów jest ono podpięte pod przycisk z strzałeczką w prawo). Ręczne wykonanie tego polecenia może być użyteczne, gdy chcemy przesunąć się o większą ilość ruchów, np.

forward 20

skacze o 10 ruchów do przodu (liczba 20 to suma ilości ruchów białych i ruchów czarnych). Analogicznie polecenie backward pozwala cofnąć się o jeden lub więcej ruchów.

Jeśli chcemy wypróbować alternatywny wariant gry, możemy w czasie analizy po prostu wykonać dowolny ruch czy sekwencję ruchów, obserwując zmiany na planszy. W trakcie analizowania wariantu można w razie potrzeby cofać ruchy, nie ma natomiast niestety możliwości pójścia z powrotem do przodu (w trakcie analizy wariantu nie działa polecenie forward). Analizę wariantu kończymy wykonując polecenie

revert

które kasuje analizowany wariant i wraca do pozycji z analizowanej partii (ten sam efekt ma cofnięcie wszystkich ruchów wykonanych w ramach wariantu).

Warto zauważyć, że analizowanie partii w oparciu o powyższy mechanizm ma dość ograniczoną funkcjonalność - FICS nie potrafi zapamiętywać wariantów z wyjątkiem jednego aktualnie badanego, nie ma jak posłużyć się bazami historycznych partii czy programem szachowym. Dlatego samodzielną dokładną analizę partii sensowniej niż na FICS jest robić przy pomocy programu typu Scid, ChessAssistant czy ChessBase (przyda się nam oczywiście zapis partii - czy to otrzymany mailem, czy to zapisany z programu którym gramy). Niemniej jednak, mechanizm analizowania na serwerze może być użyteczny, gdy chcemy sobie na szybko sprawdzić krótki wariant z właśnie rozegranej partii, czy też przypomnieć sobie, co się działo w odłożonej partii, którą planujemy wznowić.

Prawdziwy smak analizy na serwerze leży jednak gdzie indziej: analizując na serwerze, można prowadzić analizę w gronie kilku osób. W praktyce, ma to miejsce zwłaszcza w dwóch przypadkach:

• po ciekawej partii, niejednokrotnie można przeanalizować jej krytyczne momenty wraz z przeciwnikiem, z którym została rozegrana (wielokrotnie zdarzało mi się, że rzucona po partii krótka uwaga typu I think you could easily win if played Ne5 instead of QxQ prowokowała długą i ciekawą analizę),
• po ważnej czy trudnej partii można też poszukać wśród serwerowych znajomych osób, które pomogłyby nam w jej przeanalizowaniu (np. stali bywalcy polskiego kanału nieraz analizują wzajemnie swoje partie).

Analizę zespołową rozpoczynamy tak samo jak samodzielną - któryś z graczy rozpoczyna analizę poleceniem examine, zwykle informując innych jaki numer uzyskała rozpoczęta analiza (jest ona traktowana przez serwer podobnie jak toczące się partie). Pozostali uczestnicy dołączają poleceniem

observe 175

(podając właściwy numer) albo po prostu

observe Gracz

(podając nazwę gracza, który rozpoczął analizę) Od tego momentu można już rozmawiać o partii. Robimy to poleceniem kibitz, np.

kibitz Let's check variant with QxQ

(oczywiście język w jakim rozmawiamy zależy od tego, z kim analizujemy)

Na razie tylko osoba, która rozpoczęła analizę, może poruszać bierkami - testując warianty. Jeśli chce pozwolić na to innym, może dać im takie prawo poleceniem

mex Gracz

(obdarowywany gracz musi wcześniej zacząć oglądać partię poleceniem observe)

Analizy zaprzestajemy wydając polecenie

unobserve

lub

unexamine

przy czym serwer skasuje analizowaną grę gdy odłączy się w ten sposób ostatni gracz mający przywilej wykonywania ruchów.

Przy prowadzeniu analizy zespołowej warto pamiętać o pewnej kulturze zachowania - nie należy wykonywać czy cofać ruchów zbyt pospiesznie, gdy inne osoby jeszcze nie zdążyły zinterpretować pozycji, warto na spokojnie uzgadniać który wariant zostanie jako pierwszy zanalizowany, warto zwracać uwagę na to co mówią partnerzy, itd.