W pełni oficjalnie - ICCF
Podobną rolę jak FIDE dla szachów bezpośrednich, dla szachów korespondencyjnych pełni (a przynajmniej twierdzi, że pełni) ICCF (International Correspondence Chess Federation), do której należy też polska federacja. Gra tutaj odbywa się o oficjalne rankingi i tytuły, przy czym może toczyć się w różnych formach - tradycyjnej poczty, emaila (ten format aktualnie zanika) a także serwera do gry (ICCF WebChess) - stającego się główną areną rywalizacji.
Dlaczego niekoniecznie warto grać w ICCF
Przed podaniem konkretów, parę ostrzeżeń.
ICCF nie pełni roli podobnej do FIDE
Warto sobie uświadomić, że tak naprawdę ICCF nie pełni roli podobnej do FIDE.
FIDE zajmuje się przede wszystkim stanowieniem przepisów, prowadzeniem globalnego rankingu, rozwiązywaniem problemów dyscyplinarnych. Samo organizuje jedynie niewielką ilość rozgrywek najwyższego poziomu (cykl mistrzowski, olimpiada). Zdecydowaną większość turniejów organizują niezależne firmy czy osoby, które muszą jedynie spełnić regulaminowe wymagania i uiścić opłaty.
ICCF uznaje jedynie turnieje zorganizowane przez siebie samą. Serwery i organizacje prowadzące rozgrywki szachów korespondencyjnych bądź traktuje jako konkurencję, bądź lekceważy. W efekcie coraz bardziej zaczyna przypominać niewielką wyspę bardzo silnych graczy. Zwykli ludzie grają gdzie indziej.
ICCF słono kosztuje
W ICCF obowiązują opłaty wpisowe do turniejów, o wysokości zależnej od rodzaju turnieju ale dosyć odczuwalne - za typowy turniej dla 7 graczy (sześć partii) płacimy ponad 10 dolarów. Przy rejestracji za pośrednictwem polskiej federacji opłata jest podobna, z tym że wyrażona w złotówkach.
ICCF to rozgrywki freestyle
Wykorzystywanie programów szachowych jest w turniejach ICCF standardem, jest to legalne i robią to niemal wszyscy. O sukcesie decyduje umiejętnosć wyczucia momentów, w których program podejmuje niewłaściwą strategicznie decyzję i wymuszenia analiz w odpowiednim kierunku, wiedza szachowa dotycząca elementów gry, z którymi programy radzą sobie najsłabiej (zamknięte pozycje, złożone końcówki...) - a także ogólna zdolność do prowadzenia prac analitycznych z wykorzystaniem komputera. Są to umiejętności zupełnie inne niż te niezbędne do gry na żywo czy online! Znam przypadek gracza, który w grze na żywo ma ranking rzędu 1400 a w grze korespondencyjnej niemal 2600 i zdobywa normy arcymistrzowskie.
Nie ma sensu granie w turniejach ICCF o własnych siłach. Ma sens zainwestowanie w najsilniejsze programy i nowoczesny wydajny komputer.
Ranking ICCF ma znaczenie tylko wśród elity
Ubocznym ale ważnym efektem gry freestyle jest brak większego znaczenia niższych rankingów. Po prostu - szachowy laik wykorzystujący Rybkę czy Fritza na silnym komputerze jest w stanie osiągnąć ranking rzędu co najmniej 2200 (niektórzy twierdzą, że 2400). Wyżej nie zajdzie, czołówka umie radzić sobie z takimi przeciwnikami, ale poniżej tej granicy ranking nie znaczy właściwie nic.
Przy tym uwaga: czołowi gracze laikami nie są, na tym poziomie komputer jest ważnym narzędziem ale potrzebna jest też kreatywność, wielkie wyczucie, wybitna umiejętność prowadzenia analiz debiutowych a wreszcie głęboka wiedza o możliwościach i niedoskonałościach programów szachowych.
ICCF jest obciążone polityką
ICCF obciążone jest ograniczeniami politycznymi (główną władzę stanowi kongres będący zjazdem delegatów wyłanianych przez federacje...). Owocuje to kontrowersyjnymi decyzjami, jak choćby konieczność komunikowania się z federacją narodową przy zapisie do części turniejów (pokłosie politycznych walk o to by federacje coś miały z gry graczy danej narodowości), przedziwne kombinacje mające umożliwić rywalizację graczy używających kartek pocztowych z grającymi przez sieć, czy plany zorganizowania w 2008 roku czterech równoczesnych turniejów o mistrzostwo świata (każdy z inną grupą uczestników).
Dla osób mocniej zaangażowanych bolesne bądź irytujące, dla obserwatora raczej zabawne. Schemat ten utrudnia też rozwijanie się ICCF WebChess, każda istotniejsza zmiana musi być aprobowana.
ICCF jest dosyć ubogie funkcjonalnie
Serwer WWW ICCF jest moim zdaniem bardzo niewygodny w użyciu, a funcjonalnością znacznie ustępuje licznym serwisom komercyjnym. Tematu nie będę szerzej rozwijał, zachęcam do wypróbowania.
Jak grać
Dla mimo wszystko nie zniechęconych.
Zakładanie konta ICCF
ICCF nie ma typowego dla większości serwerów procesu rejestracji i zakładania konta. Gracze grający przez email czy pocztę mogą w ogóle konta nie posiadać. Gracze grający na ICCF WebChess otrzymują identyfikatory i ustalają hasła, ale dzieje się to przy okazji zapisu do pierwszego turnieju.
Innymi słowy, by założyć konto ICCF, trzeba się zapisać do jakiegokolwiek turnieju na ICCF WebChess, przydzielenie identyfikatora będzie elementem tego procesu.
ICCF wymaga podania imienia i nazwiska i to je umieszcza w tabelach turniejowych czy na listach rankingowych. Nie spotkałem się jednak z żadną formą weryfikacji prawdziwości podanych danych (być może przy turniejach płatnych jest brany pod uwagę właściciel karty płatniczej).
Darmowe partie towarzyskie
Prostym i darmowym sposobem na założenie konta i zapoznanie się z ICCF WebChess są darmowe partie towarzyskie (prosty dwupartiowy mecz z innym graczem). Szczegółowe zasady udziału w takich partiach się zmieniają od czasu do czasu, aktualnie można się zapisać raz do roku.
Aby skorzystać z tej oferty należy odwiedzić ICCF WebChess, wybrać z menu New events, wyszukać na liście Free unrated 2-game matches, kliknąć umieszczony obok przycisk Enter i wypełnić formularz. Po niedługim czasie (typowo od kilku do kilkunastu dni) opiekun turnieju zestawi nas z jakimś innym graczem, o czym otrzymamy powiadomienie email. Wtedy logujemy się na ICCF WebChess i gramy (partie są już założone).
Osobom rozważającym flirt z ICCF zdecydowanie polecam.
Udział w turniejach
Do normalnych turniejów zapisujemy się analogicznie (dla nowych graczy dostępne są turnieje typu Open), z tym że elementem rejestracji jest uiszczenie płatności kartą kredytową.
W niektórych wypadkach rejestracji nie da się zakończyć, zamiast tego system daje możliwość wysłania wiadomości do przedstawiciela narodowej federacji. W takim wypadku otrzymamy później informacje o wysokości wymaganej płatności i sposobie dokonania przelewu.
Zamiast podsumowania
Grę w ICCF mogę polecić tylko osobom chcącym grać w szachy podpierane komputerem, lubiącym prowadzić dogłębne analizy partii z wykorzystaniem programów - a mającym ambicję (i nadzieję) potwierdzić swoją wartość międzynarodowym tytułem. Przy czym osobom nie mającym doświadczenia w grze z użyciem programów doradzam wcześniejsze rozegranie kilku turniejów na LSS (za darmo, znacznie wygodniej, z sprawną administracją zamiast upolitycznionego chaosu).