Podstawy
Polsko angielski słowniczek szachowy - podstawowa terminologia.
Strony
| Przeciwnik | Opponent | |
| Białe | ![]() |
White |
| Czarne | ![]() |
Black |
Figury
| Król | ![]() |
King |
| Hetman | ![]() |
Queen (królowa, więc she) |
| Wieża | ![]() |
Rook |
| Goniec | ![]() |
Bishop (biskup, stąd krzyżyk) |
| Skoczek | ![]() |
kNight (rycerz) |
| pion | ![]() |
pawn |
Dużą literą wyróżniłem litery stosowane w zapisie.
| Ciężkie figury | ![]() |
Major pieces, Heavy pieces |
| Lekkie figury | ![]() |
Minor pieces, Light pieces |
Nazwy kolorów po prostu dodajemy przed nazwą figury, np. biały goniec to white bishop.
Nazwy związane z położeniem
| Białopolowy goniec | ![]() |
Light bishop, Light-square bishop |
| Czarnopolowy goniec | ![]() |
Dark bishop, Dark-square bishop |
Stosowana jest często odfigurowa terminologia określająca położenie pionków:
| Pionek brzegowy (stojący w kolumnie a lub h) | Rook pawn |
| Pionek stojący w kolumnie b lub g | Knight pawn |
| Pionek stojący w kolumnie c lub f | Bishop pawn |
| Pionek centralny (stojący w kolumnie d lub e) | Central pawn |
Nazwy te należy rozumieć następująco: rook pawn to pionek stojący w kolumnie, w której zaczyna grę wieża, knight pawn to pionek stojący w kolumnie, w której zaczyna grę skoczek - itp.
Tak więc rook and knight pawn versus a rook to określenie końcówki, w której wieża i pionek b (lub g) próbują pokonać samotną wieżę.
Ruchy
Podobnie jak po polsku rozróżniamy zwykły ruch i bicie.
| Ruch | Move |
| Bicie | Capture |
| Niepoprawny ruch | Illegal move |
Niekiedy stosuje się określenie half-move lub ply dla pojedynczego ruchu jednego gracza, wtedy move oznacza ruch białych i ruch czarnych.
Określenia specjalnych ruchów:
| Roszada | Castle |
| Krótka roszada | Castle short |
| Długa roszada | Castle long |
| Bicie w przelocie | En passant |
Uwaga: castle jest czasownikiem, piszemy więc na przykład white plans to castle long (białe planują długą roszadę) albo black castled (czarny zroszował).
| Przemiana | Promotion |
| Pole przemiany | Queening square |
Promocja na bierkę inną niż hetman to underpromotion.
| Szach | Check |
| Mat | Checkmate, Mate |
| Pat | Stalemate |








