Wyścig króli (Racing Kings)

Zasady gry

Gra rozgrywana jest na standardowej szachownicy, z użyciem figur szachowych (ale bez pionków). Stosowana jest następująca pozycja początkowa:

Wszystkie figury poruszają się i biją jak w standardowych szachach.

Nie wolno szachować króla przeciwnika! Nie wolno też samemu wchodzić pod szacha. Każdy ruch prowadzący do powstania na planszy jakiegokolwiek szacha jest zabroniony.

Grę wygrywa gracz, którego król jako pierwszy osiągnie ósmą linię.

Jeśli zrobi to biały król ale czarny król może (legalnie) wejść na ósmą linię natychmiast potem, jest remis. Pat także jest remisem.

Zalety i wady

Gra jest nieoczekiwanie interesująca, reguła zabronionego szacha daje możliwość nietypowych manewrów taktycznych, w wielu wypadkach nie jest łatwo ocenić pozycję.

Wyścig króli jest też fajną grą dla dzieci (twierdzę tak na bazie prób z moimi pociechami gdy miały 5-6 lat). Czemu? Cóż, wygranie wyścigu to dla dziecka naturalniejszy cel niż danie mata, do tego gra jest krótka (najczęściej kilkanaście ruchów), więc się nie nudzi. Zarazem pozwala maluchom poznać reguły ruchu figur i pojęcie szacha.

Wadą jest stosunkowo niewielka różnorodność otwarć.

Kilka wskazówek

Strategia gry wyraża się w szukaniu złotego środka między zdobywaniem/bronieniem materiału, a marszem króla. Spróbujesz iść królem do przodu nie bacząc na resztę? Przeciwnik wybije Twoje figury i odetnie króla. Zajmiesz się wybijaniem figur rywala? Jego król może w międzyczasie dojść zbyt daleko. Itp...

Biały król jest bezradny, nigdy nie wejdzie na ósmą linię

Autentyczna pozycja. Czarny zbił białego hetmana i gońce, zablokował pozostałe bierki białych, jest na posunięciu i ... musi przegrać, nie ma już sposobu by zatrzymać białego króla (wieża b2 jest samozwiązana przez hetmana).

Każde tempo jest krytycznie ważne, szczególnie cenne są manewry które łączą dwa lub więcej czynników (np. bicie, które zarazem blokuje króla rywala czy ruch króla, który zarazem otwiera drogę ciężkiej figurze).

Zakaz wchodzenia pod szach dostarcza mechanizmu blokowania króla rywala - trzeba kontrolować pola na jego drodze. Szczególnie częstą techniką jest poziome odcięcie przy pomocy wieży lub hetmana.

Odcięcia lekkimi figurami są trudniejsze, ale też się zdarzają.

Autentyczna pozycja (posunięcie białych). Biały król jest zablokowany, czarny łatwo wygrywa.

(bardziej popularny przykład to odcięcie parą stojących obok siebie gońców).

Zakaz szachowania jest z kolei ważnym czynnikiem taktycznym. Pozwala aktywnie bronić figur ... królem - który zostałby zaszachowany w razie bicia, pozwala na interesujący motyw samozwiązania (figura nie może odejść, bo doszłoby do odkrytego szacha, ilustrowane już wyżej), pozwala blokować królem figury.

Charakterystyczna pozycja. Czarny nie może zbić białego hetmana ani wieży, bo wiązałoby się to z daniem szacha. Obie strony próbowały odcinać na 5 i 6 linii, zwycięsko wyszedł z tej rywalizacji biały.

Figury mają wartość inną niż w normalnych szachach. Wartość hetmana i wieży jest zbliżona (hetman bywa ... zbyt silny, często nie może zbić czy poprawić pozycji bo dałby szacha). Para gońców raczej nie przewyższa wieży (choć zależy to od pozycji), skoczki przydają się głównie w początkowej fazie partii a potem stają się niemal bezużyteczne (przetransportowanie ich na drugą stronę planszy zajmuje zbyt wiele czasu).

Wartość materiału nie jest też stała, im bardziej zaawansowany król i im większą ma przewagę nad rywalem, tym mniej figur potrzeba by ochronić mu przejście przez ostatnie pól.

Gdzie grać

Pierwszym znanym mi serwisem szachowym obsługującym Racing Kings jest SchemingMind, na którym gra jest dostępna od 2006 roku i stosunkowo popularna (jako gra korespondencyjna).

Niedawno (bodajże w 2016 roku) gra pojawiłą się na LiChess, gdzie można w nią zagrać w czasie rzeczywistym.

W wyścig króli oczywiście można też bez problemów grać na żywo.

Historia

Grę wymyślił Anglik Vernon R.Patron, publikując zasady w 1961 roku, w późniejszym okresie bywała znana w niektórych angielskich klubach czy organizacjach szachowych (zwłaszcza zainteresowanych wariantami szachów).

Nie słyszałem, by była kiedykolwiek opisywana po polsku.